«Πύλη εισόδου» - Μάρω Δούκα

Συγγραφέας: Μάρω Δούκα
Τίτλος πρωτοτύπου: Πύλη εισόδου
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
Εκδόσεις: Πατάκης
Έτος 1ης έκδοσης: 2019

Μονόλογος παιχνίδι, στασίδι, αποκούμπι μιας γυναίκας στον προθάλαμο του γήρατος.
Ξυπνάει και είναι νέα. Ξυπνάει και είναι γριά.
Ανάλογα με τη διάθεσή της. Με τον ύπνο που έχει κάνει.
Στην Αθήνα του σήμερα, όπως τη ζει, όπως την έζησε, όσο την έζησε. Με τα δικά της πρόσωπα. Τη δική της φωνή. Τη δική της ορθοστασία.
Πύλη εισόδου: Στο αχανές του κυβερνοχώρου.
Το πέρασμα από τη μια στην άλλη όψη.
Από το εδώ στο εκεί.
Ανέμελα, αθόρυβα, φασματικά, εις το διηνεκές.
Αλόγιστα προς τα ρηχά, τα λασπερά, τα άπατα της μέρας που έφυγε.
Από το εδώ στο εκεί.
Συρτά, αμίλητα, προς τη μοναδική βεβαιότητα.

Βρείτε το βιβλίο: https://www.politeianet.gr/

«Οι Βρυκόλακες» - Ερρίκος Ίψεν

Συγγραφέας: Henrik Ibsen, Τίτλος πρωτοτύπου: Gengangere (1881), Είδος έργου: Θέατρο, Μετάφραση: Νικόλαος Γ. Πολίτης, Εκδόσεις: Δωδώνη, Έτος 1ης έκδοσης: 1984

Στα τέλη του 19ου αιώνα, σε κάποιο φιόρδ της νορβηγικής υπαίθρου, η κυρία Άλβιγκ ετοιμάζεται να εγκαινιάσει ένα ορφανοτροφείο στη μνήμη του συζύγου της και να υποδεχτεί τον μοναχογιό της, ανερχόμενο ζωγράφο, που ζούσε στο εξωτερικό. Στην πόλη φτάνει και ο πάστορας Μάντερς, παλιός φίλος της κυρίας Άλβιγκ, στον οποίο η τελευταία διηγείται την αλήθεια για τη ζωή της και τον σύζυγό της, κατά τ’ άλλα σεβαστό από την τοπική κοινωνία, λοχαγό Άλβιγκ.

Βρικόλακες! Το ζευγάρι της σέρας... βρικολάκιασε! αναφωνεί στο τέλος της πρώτης πράξης η κυρία Άλβιγκ, βλέποντας τον γιο της να ερωτοτροπεί με τη Ρεγγίνα, όπως έκανε παλιότερα ο λοχαγός με τη μητέρα της. Τελικά δεν εξομολογείται μόνο η κυρία Άλβιγκ την αλήθεια για το παρελθόν αλλά και ο γιος της τον λόγο που επέστρεψε στο πατρικό του· βασανίζεται από μια βαριά ασθένεια και γι’ αυτό ζητά να τον βοηθήσει να αυτοκτονήσει.

Πηγή για την ανάρτηση: https://www.dodonipublications.gr/

Μια ακόμη παρουσίαση: https://olaeinailexeis.blogspot.com/

«Οι αναμνήσεις ενός τρελού» - Γκουστάβ Φλομπέρ

Συγγραφέας: Gustave Flaubert, Τίτλος πρωτοτύπου: Mémoires d'un fou (1838), Είδος έργου: Μυθιστόρημα, Μετάφραση: Γεώργιος Μάρδας, Εκδόσεις: Νάρκισσος, Έτος 1ης έκδοσης: 2004

Το χειρόγραφο των Αναμνήσεων ενός τρελού δόθηκε από τον Φλομπέρ στον Αλφρέ Λε Πουατεβέν στις 4 Ιανουαρίου 1839, ως δώρο Χριστουγέννων. Οι Αναμνήσεις ενός τρελού δεν αποτελούν μια επανάληψη -ταλαντούχα έστω- των θεμάτων και των σκέψεων που είχαν γαλουχήσει ως εκείνη τη στιγμή το έργο του Φλομπέρ. Σ’ αυτό το κείμενο βλέπουμε να αναδύεται ήδη ένας σημαντικός συγγραφέας. Στα θαλασσινά μπάνια, στα δεκαπέντε του χρόνια, ο αφηγητής συναντάει μια νέα γυναίκα την οποία ερωτεύεται. Το τέλος των διακοπών τούς χωρίζει. Δύο χρόνια αργότερα, επιστρέφοντας στον τόπο συνάντησης, ο νεαρός άντρας καταλαβαίνει ότι τα αισθήματα που είχε νιώσει τότε δεν ήταν τίποτα σε σχέση με τον έρωτα και την επιθυμία που αισθάνεται τώρα, έτσι όπως έχουν ωριμάσει μέσα από την ανάμνηση. Τα σύντομα επεισόδια όπου ο αφηγητής δοκιμάζει την πρώτη του σεξουαλική εμπειρία στην αγκαλιά μιας εύκολης γυναίκας και οι ερωτικές περιπέτειες που ακολουθούν, παραπέμπουν πιθανότατα σε προσωπικές εμπειρίες που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη ζωή του Φλομπέρ. Ο συγγραφέας μάς προειδοποιεί για τον κίνδυνο της απλουστευτικής εξομοίωσης του ήρωα με τον αφηγητή και μας προσκαλεί να αντιμετωπίσουμε από την αρχή τις Αναμνήσεις σαν ένα λογοτεχνικό είδος που θα πρέπει να τοποθετηθεί ανάμεσα στην αυτοβιογραφία και το μυθιστόρημα.

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Η δυσπιστία του πατρός Μπράουν» - Γκίλμπερτ Κιθ Τσέστερτον

Συγγραφέας: Gilbert Keith Chesterton, Τίτλος πρωτοτύπου: The Incredulity of Father Brown (1926), Είδος έργου: Αστυνομικά διηγήματα, Μετάφραση: Χάρης Τανταρούδας, Εκδόσεις: Μάγμα, Έτος 1ης έκδοσης: 2019

Ο πατήρ Μπράουν είναι ένας Καθολικός ιερέας ευφυής όσο και χιουμορίστας. Η κωμική του σιλουέτα περιδιαβαίνει κάθε λογής περίεργα μέρη ανά τη Γη. Διαθέτει μιαν απλότητα και διαύγεια που τον κάνουν αγαπητό σε όλους. Η δυσπιστία του απέναντι στις εύκολες λύσεις και τις παντός είδους δεισιδαιμονίες τον βοηθά να διαλευκάνει με τον δικό του, ιδιαίτερο ορθολογισμό τα μυστήρια που συναντά μπροστά του. Οι οκτώ ιστορίες του παρόντος τόμου δεν μας προσφέρουν απλώς ένα θαυμάσιο δείγμα της συγγραφικής δεινότητας του Τσέστερτον· αποτελούν, συν τοις άλλοις, έμμεση πλην όμως χιουμοριστική κοινωνική κριτική, αλλά και μια απόπειρα χαρτογράφησης του ανθρώπινου ψυχισμού.

Βρείτε το βιβλίο: https://www.politeianet.gr/

«Πέδρο Πάραμο» - Χουάν Ρούλφο

Συγγραφέας: Juan Rulfo, Τίτλος πρωτοτύπου: Pedro Páramo (1955), Είδος έργου: Μυθιστόρημα, Μετάφραση: Έφη Γιαννοπούλου, Εκδόσεις: Πατάκης, Έτος 1ης έκδοσης: 2005

Ένας γιος αναζητά τον άγνωστο πατέρα του, τηρώντας την υπόσχεση που έδωσε στην ετοιμοθάνατη μητέρα του έτσι ξεκινά το Πέδρο Πάραμο και η σύγχρονη τηλεμάχεια του Χουάν Πρεσιάδο, η επιστροφή του στην εδεμική Κομάλα των μητρικών αναμνήσεων, που έχει όμως μετατραπεί σε κόλαση εξαιτίας της πατρικής καταστροφικής μανίας. Θα περάσει έναν Αχέροντα από σκόνη, για να βρεθεί στην όχθη του θανάτου, ανάμεσα σε μουρμουρητά και φαντάσματα, πάνω στα οποία δεσπόζει το φάντασμα του τοπικού τυράννου, του Πέδρο Πάραμο, του πατέρα του. Η Κομάλα του Χουάν Ρούλφο είναι ένας τόπος δίχως χρόνο, ένας τόπος όπου παρελθόν και μέλλον, πραγματικό και φαντασιακό, ζωή και θάνατος γίνονται ένα. Μυθιστόρημα πολυφωνικό, με πρωτοποριακή δομή, το Πέδρο Πάραμο άνοιξε με την έκδοσή του νέους δρόμους σε όλη τη λατινοαμερικάνικη λογοτεχνία. Ο Ρούλφο συνδυάζει την ιστορία της μεξικάνικης επανάστασης με το αταβιστικό υλικό μιας οικουμενικής μυθολογίας και καταφέρνει έτσι να φτάσει στο βαθύτερο πυρήνα του τοπικού, του μεξικανικού, και να το καταστήσει καθολικό, παγκόσμιο.

Παρά το μικρής έκτασης έργο του, ο Χουάν Ρούλφο θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας, ένας σύγχρονος κλασικός με μεγάλη επιρροή στους ομόγλωσσους τουλάχιστον ομοτέχνους του.

(Από το οπισθόφυλλο)

Βρείτε το βιβλίο: https://www.protoporia.gr/

«Οι κλειδοκράτορες» - Μίλαν Κούντερα

Συγγραφέας: Milan Kundera, Τίτλος πρωτοτύπου: Majitelé klíčů (1962), Είδος έργου: Θέατρο, Μετάφραση: Έρση Βασιλικιώτη, Εκδόσεις: Ρηξίπυλον, Έτος 1ης έκδοσης: 1979

Στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Τσεχοσλοβακία. Ένας ανήσυχος άνθρωπος στέκεται μετέωρος ανάμεσα στη σιγουριά που του ’χει εξασφαλίσει η μικροαστική του οικογένεια –γυναίκα και πεθερικά, μια στέγη πάνω από το κεφάλι του– και στον αγώνα που κάνουν οι φίλοι του για ένα καλύτερο αύριο.

Κλειδοκράτορες είναι οι βολεμένοι σε μια ψεύτικη ασφάλεια που τους εξασφαλίζει ένα μάτσο κλειδιά. Τα κλειδιά αντιπροσωπεύουν όλη τους την ύπαρξη. Είναι αυτοί που νομίζουν πως έχουν το αναμφισβήτητο δικαίωμα να διαμορφώνουν τον κόσμο σύμφωνα με τα μέτρα τους.

(Από το οπισθόφυλλο)

«Εκατό ερωτικά σονέτα» - Πάμπλο Νερούδα

Συγγραφέας: Pablo Neruda, Τίτλος πρωτοτύπου: Cien sonetos de amor, Είδος έργου: Ποίηση, Μετάφραση: Ηλίας Ματθαίου, Εκδόσεις: Γνώση, Έτος 1ης έκδοσης: 1988

Σχετικά με το Σονέτο, ο Νερούδα το διάλεξε ως την κατάλληλη φόρμα εξύμνησης του έρωτά του για τη Ματίλντε, τη γυναίκα με την οποία έζησε τα περισσότερα χρόνια της ερωτικής του ζωής, ίσως για να βάλει κάποιο φραγμό στην ποιητική του πληθωρικότητα ή για να πληρώσει, κι εκείνος με τη σειρά του τον καθιερωμένο φόρο στο κλασικό αυτό στιχουργικό είδος.

Πολύ μεγάλη σημασία για τους μεταφραστές των εκατό αυτών σονέτων έχει το γεγονός ότι, με εξαίρεση ένα μόνο σονέτο, το υπ' αριθμόν 66 (LXVI), ο Νερούδα δεν ακολουθεί, για ευκολία του, προφανώς, ούτε τον κλασικό, ούτε κανέναν άλλον κανόνα ομοιοκαταληξιών. Και τα εκατό σονέτα έχουν 14 στίχους, είτε ένδεκασύλλαβους, είτε δεκατετρασύλλαβους αλεξανδρινούς, κατά τη συνήθεια πολλών μοντερνιστών ποιητών, και τα εκατό χωρίζονται στα τυπικά δύο τετράστιχα και δύο τρίστιχα, άλλα μόνο σε ένα από τα εκατό, στο εξηκοστό έκτο, ακολουθείται ο κλασικός κανόνας των ομοιοκαταληξιών. Στα υπόλοιπα ενενήντα εννιά δεν υπάρχουν καθόλου ομοιοκαταληξίες. Αυτό δίνει στον μεταφραστή τη δυνατότητα να επιχειρήσει την απόδοση των σονέτων στη γλώσσα του χωρίς να τον βασανίζει το άγχος -και μάλιστα όχι μια φορά, παρά εκατό- ότι προδίδει το πρωτότυπο, αρκεί να πετύχει την απαραίτητη ισορροπία ανάμεσα στη μετρική του στίχου και την αντιστοιχία των λέξεων.

(Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Σονέτο 17

Δε σ’ αγαπώ σαν νάσουν ρόδο αλατιού, τοπάζι,
σαΐτα από γαρούφαλα που τη φωτιά πληθαίνουν:
σ’ αγαπώ ως αγαπιούνται κάποια πράγματα σκούρα,
μυστικά, μεσ’ από την ψυχή και τον ίσκιο.

Σ’ αγαπώ καθώς κάποιο φυτό που δεν ανθίζει,
μα που μέσα του κρύβει το λουλουδόφως όλο,
και ζει απ’ τον έρωτά σου σκοτεινό στο κορμί μου
τ’ άρωμα που σφιγμένο μ’ ανέβηκε απ’ το χώμα.

Σ’ αγαπώ μη γνωρίζοντάς πώς, από πού και πότε,
σ’ αγαπώ στα ίσια δίχως πρόβλημα ή περηφάνια:
σ’ αγαπώ έτσι γιατί δεν ξέρω μ’ αλλον τρόπο,

παρά μ’ ετούτον όπου δεν είμαι μήτε είσαι,
που το χέρι σου πάνω μου το νοιώθω σα δικό μου,
που όταν κοιμάμαι κλείνουν και τα δικά σου μάτια.

«Σύγχρονη φιλανδέζικη ποίηση» - Ανθολογία

Συγγραφέας: συλλογική έκδοση, Τίτλος πρωτοτύπου: Σύγχρονη φιλανδέζικη ποίηση, Είδος έργου: Ανθολογία ποίησης, Μετάφραση: Δημοσθένης Κούρτοβικ, Εκδόσεις: Πλέθρον, Έτος 1ης έκδοσης: 1986

Αργά
(του Jyri Schreck, 1927-1982)

Το βράδυ θροΐζει στις φυλλωσιές,
ένα πουλί υψώνεται απ' το σύθαμνο
και διασχίζει την παγωνιά,

μαύρες πευκοβελόνες σκορπάει ολόγυρα
ξέχειλη η νύχτα.

«Η εικόνα στο χαλί» - Χένρι Τζέιμς

Συγγραφέας: Henry James, Τίτλος πρωτοτύπου: The figure in the carpet (1896), Είδος έργου: Νουβέλα, Μετάφραση: Παλμύρα Ισμυρίδου, Εκδόσεις: Άγρα, Έτος 1ης έκδοσης: 1987

Η εικόνα στο χαλί είναι μια ιστορία-αίνιγμα. Όπως το Σήμα των τεσσάρων του Conan Doyle και Ο φόνος του Ρότζερ Ακρόυντ της Agatha Christie, στήνει ένα πρόβλημα, ένα γρίφο, ένα μυστήριο, και εμπλέκει και τον αναγνώστη και τους χαρακτήρες του έργου στην αναζήτηση της λύσης του. Αυτό που οι ντετέκτιβς στο Η εικόνα στο χαλί καλούνται να διαλευκάνουν δεν είναι ένας μυστηριώδης φόνος ούτε μια αριστοτεχνική ληστεία τραπέζης. Το αίνιγμα σ' αυτήν την ιστορία είναι λογοτεχνικό και ντετέκτιβς είναι κριτικοί της λογοτεχνίας -και φανταστικοί και πραγματικοί.

Η εικόνα στο χαλί, όπως και το Στρίψιμο της βίδας, είναι ένα από τα πιο πολυσυζητημένα κείμενα του James. Στην παρούσα έκδοση δημοσιεύονται τέσσερα δοκίμια σύγχρονων θεωρητικών της λογοτεχνίας που συζητούν από διαφορετική σκοπιά το καθένα το κείμενο, καθώς και ο πρόλογος και οι σημειώσεις απ' τα ημερολόγια του Henry James.

Βρείτε το βιβλίο: https://www.politeianet.gr/